Melek borusu fidanı, genellikle peyzajlardan satın alınarak istenilen alana dikilen uzun ömürlü süs bitkilerindendir. Halk arasında birden fazla ismi olduğundan ismen bilinmediği düşünülse de görüldüğü zaman tanıdık bir bitki olduğu anlaşılır. Çoğunlukla görüntüsü sayesinde tercih edilse de incelendiğinde hem faydalı hem de zararlı yanlarının olduğu görülür. Bu açıdan dikkatle yaklaşılması gerektiği bilinmelidir.
Melek Borusu Fidanı Nedir?
Melek borusu, literatürde patlıcangiller familyasının Brugmansia cinsi olarak geçer. Brugmansia cinsi de kendi içinde 7 türe ayrılır ve en çok hibritlerle kültivarlar bilinir. Türkiye’de melek borusu için aşağıdaki isimler kullanılabilir:
- Trompet çiçeği
- Kahkaha çiçeği
- Sihirbaz otu
- Şeytan elması
- Borazan çiçeği
Diğer süs bitkilerine kıyasla büyük yapılı sayılan melek borusu, yeşil yapraklarının arasındaki renkli çiçek kısımlarıyla göz doldurur. Çiçek kısımları özellikle yaz aylarında yoğun koku salgılarlar. Aromatik bir parfüm formunda olan koku birkaç metre uzaktan duyulmaya başlar.
Melek Borusu Fidanının Özellikleri
Melek borusu, bodur ağaç sayılabilecek çalı biçiminde ince gövdeli bir bitkidir. Dalları kalın olduğundan büyüdükçe odunumsu bir gövde görünümü kazanabilir. Genellikle bahçe, balkon, kış bahçesi gibi geniş alanları süslemek için kullanılan melek borusunun dayanıklı yapısı ise tercih sebeplerinden biridir.
Saksı yerine direkt geniş alanlı toprağa dikildiği taktirde 1 metreyle 2 metre arasında değişen boylarda görülebilen melek borusu, uygun bitki bakımı ve iklim koşulları sağlandığında 3 metreyi aşarken nadiren 10 metreye kadar ulaşabilir. Renkli çanlara benzeyen görüntüleriyle çiçekleri 20 santimetreyi bulabilir. Bu çapta bir büyüme için özel bakım ve sürekli ilgi gereklidir.
Güney Amerika asıllı olduğu bilinen melek borusu, sıcak iklime sahip neredeyse her yerde yetiştirilebilir. Devamlı sıcak hava koşullarına daha rahat uyum sağlayan bitki, subtropikal yapısıyla sıfırın altında 10 dereceye kadar dayanıklıdır.
Yapısında toksit madde içeren melek borusunun tohumları ve yaprakları yoğun zehir içerebilir. Koklanarak bir zarar görülmese de yutulduğu taktirde beden sağlığına birçok alanda olumsuz etki edebilir.
Melek Borusu Fidanının Faydaları
Melek borusu fidanı dünya çapında 10 farklı çeşide sahiptir. Bu çeşitlerin arasında zehirli olanlar da faydalı olanlar da görülebilir. Faydalı olan bitkinin türleri genellikle ilaç yapımında kullanılır. Bitkinin bilinen faydaları şunlardır:
- Astım ataklarını yatıştırır ve önler.
- Kas gevşetici ve rahatlatıcı özelliğe sahiptir.
- Gaz sancılarına iyi gelir.
- Alt ve üst solunum yollarını rahatlatır.
- Vücut genelinde salgı bezlerini gevşeterek ter, tükürük gibi salgıları azaltır.
Melek borusu sayesinde elde edilebilecek faydalar kesinlikle profesyonel kullanımla sağlanabilir. Bilinçsiz kullanım hayati tehlikelere yol açabilir. Bu konuda uzman olanlar tarafından belirlenecek doz ve yöntemlerle kullanılmadığı sürece denenmesi bile yanlıştır.
Melek Borusu Fidanı Nasıl Yetiştirilir?
Melek borusu fidanı, ülkemizde şubat ve mart ayları arasında dikilmeye başlanır. Tohumdan fide yetiştirmek mümkün olsa da genellikle fidan şeklinde alınarak büyütülür. Çoğunlukla bahçe ya da balkon gibi ev dışı mekanlarda tercin edilen bitki, hem genişlik hem de yükseklik olarak 1 metreyi aşacağından rahat gelişebilmesi için geniş alanlara yerleştirilmelidir.
Melek borusu için toprak seçmek zor olmayacaktır. Orta kalitede herhangi bir toprak türüne yetişebilse de suyu süzme özelliği bakımından güçlü, besleyici ve asidik topraklarda çok daha iyi verim alınabilir. Su konusunda da yoğun bir ilgiye ihtiyaç duymayan melek borusu toprağı kurudukça sulanmalıdır.
Sıcak iklimleri seven bir yapısı olduğundan direkt koyu bir gölgede tutulmamalıdır. Güneş gören havadar alanlarda yetiştirildiğinde hızlı bir büyüme sergileyecektir. Genç ve bol çiçekli yapısını sürdürebilmesi için melek borusu, ortalama 1 yıl arayla budanmalıdır.